Adlî Sicil Kanunu Madde 5: Adlî Sicile Kaydedilmeyecek Bilgiler

Yazar: Av. Batuhan Can ZANBAK ⬤ Yayım Tarihi: 04.09.2025

Adli sicile kaydedilmeyecek bilgileri konu alan Adli Sicil Kanunu 5. madde, 06.01.2005 tarihinde 25832 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 5352 sayılı kanun numarası ile yürürlüğe girmiştir. Bu yazımızda; kanun maddesinin metnine, gerekçesine, açıklamasına ve hakkında verilmiş olan pek çok emsal karara yer vereceğiz. Keyifli okumalar dileriz.

Adli Sicil Kanunu Madde 5’in Temel Hükümleri ve Kapsamı

Adlî sicile kaydedilmeyecek bilgiler
Madde 5- (1) Türk mahkemeleri tarafından verilmiş olsa bile;
a) Disiplin suçlarına ve sırf askerî suçlara ilişkin mahkûmiyet hükümleri,
b) Disiplin veya tazyik hapsine ilişkin kararlar,
c) İdarî para cezasına ilişkin kararlar,
Adlî sicile kaydedilmez.

• Disiplin Suçları ve Sırf Askerî Suçlar (Madde 5/a)

Disiplin suçu: Kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacı ile kanunların,  Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve yönetmeliklerin  Devlet memuru  olarak  emrettiği ödevleri yurt içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulmasını zorunlu kıldığı hususları yapmayanlara, yasakladığı işleri yapanlara durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre verilen cezadır.

Sırf Askeri Suçlar: 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nda düzenlenen ve asker kişiler tarafından işlenen; Askeri Ceza Kanunu’nun 60 ıncı, 62 nci, 65 inci, 66 ncı, 67 nci, 68 inci, 70 inci, 79 uncu, 81 inci, 82 nci, 85 inci, 87 nci, 88 inci, 89 uncu, 90 ıncı, 91 inci, 97 nci, 98 inci, 100 üncü, 101 inci, 102 nci ve 136 ncı maddelerinde düzenlenen suçlar, sırf askerî suçtur.

Bu suçlar, 5352 sayılı Adli Sicil Kanununun 5. maddesi uyarınca adli sicil kaydına işlenmeyecektir.

• Disiplin veya Tazyik Hapsine İlişkin Kararlar (Madde 5/b)

Disiplin Hapsi: Disiplin hapsinde amaç genel olarak var olan bir düzenli sağlamaktır. Örneğin: Duruşma düzenini bozan kişiler hakkında, tanık olduğu halde soruları cevaplamayan kişi hakkında uygulanır.

Tazyik Hapsi: Bir mahkeme hükmüne uymayan kişiyi o hükme uyma konusunda zorlamak amacıyla uygulanan hapis cezasıdır. Nafakaya ilişkin kararlara uymamak yahut çocuk teslim emrine karşı gelmek örnek verilebilir.

Bu tarz hapis cezaları, 5352 sayılı Adli Sicil Kanununun 5. maddesi uyarınca adli sicil kaydına işlenmeyecektir.

• İdari Para Cezasına İlişkin Kararlar (Madde 5/c)

İdari Para Cezası: Devletin kurumları tarafından, işlenen bir kabahatin karşılığı olarak vatandaşlara uygulanan para cezasıdır.

İdari para cezaları, 5352 sayılı Adli Sicil Kanununun 5. maddesi uyarınca adli sicil kaydına işlenmeyecektir.

Örnekler ve Uygulama Alanları

Aşağıda örneği verilen; suç, ceza ve yaptırımlar, 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu uyarınca, adli sicil kaydına kaydedilmeyecektir.

• Hükmün Açıklanması Geri Bırakılan (HAGB) Hapis ve Adli Para Cezaları
• Ön Ödeme Gerçekleştirilen Suçlar
• Memurun İşlediği Disiplin Suçu
• Askerden Firar etmek
• Duruşmada Olay Çıkaran Kişiye Verilen Disiplin Hapsi Cezası
• Nafakasını Ödemeyen Kişiye Verilen Tazyik Hapsi Cezası
• Trafik Polisi Tarafından Kesilen İdari Para Cezası

Emsal Yargıtay Kararları

(Yargıtay 1. Ceza Dairesi, 2013/2986 E., 2013/5112 K.): Evvelce verilen ceza cinsinden bir cezaya veya daha ağır bir cezaya mahkum olunmadığı takdirde ilgilinin, Cumhuriyet Savcısının veya Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünün talebi üzerine hükmü veren mahkemece veya talep edenin bulunduğu yer asliye ceza mahkemesince duruşma yapılmaksızın adli sicildeki kaydın çıkartılmasına karar verilir. Ertelenmiş olan hükmün esasen vaki olmamış sayıldığı hallerde ise, bu tarih esas alınır. Bu kararların bir örneği Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğüne gönderilir. Kanunlarda yapılacak değişiklikler sonucu suç olmaktan çıkarılan veya idari nitelikte cezaya dönüştürülen suçlarla ilgili bilgiler Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünce resen adli sicil kayıtlarından çıkartılır.

(Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 2019/423 E., 2021/503 K.5352): 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 5/1-a maddesine göre sırf askerî suçlara ilişkin mahkûmiyet hükümleri adli sicile kaydedilemeyecektir.

(Yargıtay 16. Hukuk Dairesi, 2006/6448 E., 2006/8314 K.): Dosya kapsamına göre, 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren 5252 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un 5349 sayılı Kanun’un 3. maddesi ile değişik 7.maddesinin 1.fıkrası ile “Kanunlarda hafif hapis veya hafif para cezası olarak öngörülen yaptırımlar idari para cezasına dönüştürülmüştür….” Yine 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 5/c maddesine göre “İdari para cezaları adli sicile kaydedilmez” hükmü karşısında, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 7. maddesi göz önünde tutulduğunda 5349 sayılı Yasa ile değişik 5252 sayılı Kanun’un 7. maddesi sanığın lehine olduğundan aynı maddenin 1.fıkra 1.cümlesi ve 5326 sayılı Kabahatler Yasası’nın 24. ve 5252 sayılı Yasa’nın 9/3. maddelerine göre müeyyidenin İcra Mahkemesince idari para cezası olarak belirlenmesi gerekir. Bu nedenle Yargıtay C.Başsavcılığının Yazılı Emre atfen düzenlediği tebliğname yerinde görülmekle ve kanuna aykırılığın giderilmesinin de başkaca çözümünün mümkün bulunmadığı anlaşılmakla, uygulamada birliğin sağlanması amacıyla … 1. İcra Mahkemesinin 30.6.2006 gün ve 2006/1072-2111 sayılı kararının, 5271 sayılı CMK’nun 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA

(Yargıtay 19. Ceza Dairesi, 2017/3698 E., 2017/7406 K.): Önödeme nedeniyle verilen kovuşturmaya yer olmadığı kararı veya düşme kararı bir ceza mahkumiyeti niteliğinde olmadığından, adli sicile kaydedilmez, tekerrüre esas olmaz ve bir sonraki suçun işlenmesinde ertelemeye engel oluşturmaz.

(Yargıtay 2. Ceza Dairesi, 2023/11918 E., 2024/4162 K.): Yargıtay Ceza Genel Kurulu 487-151 sayılı 10.04.2018 günlü kararında isabetli olarak hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının hukuken hiç sonuç doğurmayan bir karar olmadığını, aksine, sanığın belirli sürelerle denetime tabi kılındığını, hagb kararının adli sicile işlenmese de kendine mahsus bir sisteme kaydedildiğini, ikinci kez hagb kararı verilmesine engel olduğunu, müsadere, yargılama gideri ve vekalet ücretinin sanığa yüklendiğini, sanık hakkında hukuki etkileri olduğunu ve hukuki sonuçlar doğurduğunu kabul etmiştir. Bu karar ile aslında hagb kararının bir mahkumiyet olduğunu ve hukuki sonuçlar doğurduğunu zımnen kabul etmiştir.

Sıkça Sorulan Sorular

• Adli Sicil Kanunu Madde 5’e göre hangi kararlar sicile işlemez?

Disiplin suçlarından kaynaklı verilen cezalar, sırf askerî suçlara ilişkin mahkûmiyet hükümleri, disiplin hapsi, tazyik hapsine ilişkin kararlar ve idarî para cezasına ilişkin kararlar adli sicile işlenmez.

• Disiplin suçu nedir?

Kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacı ile kanunların,  Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve yönetmeliklerin  Devlet memuru  olarak  emrettiği ödevleri yurt içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulmasını zorunlu kıldığı hususları yapmayanlara, yasakladığı işleri yapanlara durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre verilen cezadır.

• İdari para cezası sicili etkiler mi?

Hayır, 5352 sayılı Adli Sicil Kanununun 5. maddesinin (c) fıkrası uyarınca; idari para cezaları adli sicil kaydını etkilemeyecektir.

• HAGB kararı adli sicile işler mi?

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) kararı, e-devletten alabildiğiniz normal adli sicil kaydına işlemez, HAGB kararları; yalnızca dosyanıza bakmakta olan hakim ve savcıların görebileceği mahsus bir sicile kaydedilir.

• Yabancı mahkeme kararları adli sicile kaydedilir mi?

Evet, yabancı mahkemeler tarafından verilmiş hürriyeti kısıtlayıcı mahkumiyet hükümleri adli sicil ve arşiv kaydına işlenir.

YASAL UYARI: İşbu yazı ve internet sitesindeki diğer içerikler, avukatlık mevzuatına ve TBB Reklam Yasağı Yönetmeliğine uygun olacak şekilde hazırlanmıştır. Sadece bilgilendirme amaçlıdır, bu materyallere dayanılarak yapılacak hiçbir işlem için sorumluluk kabul edilmemektedir!